خشکبیجار شهری واقع در بخش خشکبیجار، شهرستان رشت، استان گیلان است و در حاشیه دریای خزر قرار دارد.
بخش خشکبیجار با ۱۵ کیلومتر نوار ساحلی در محدوده منطقه آزاد، دارای بیشترین نوار ساحلی این منطقه آزاد و بیش از سواحل شهرستان انزلی در این منطقه است. سواحل زیبای آن زبانزد همگان است. سواحل زیبای امین آباد، حاجی‌بکنده، امیربکنده، تالش محله، باغ محله، چپرپردزمان و چپرپرد پایین در مجاورت این شهر توریستی قرار دارند که جهت استفاده ورزش‌های آبی مانند: قایقرانی و جت اسکی، شنا، فوتبال ساحلی؛ و غیره، همچنین ماهیگیری و دیگر تفریحات، همواره مورد توجه گردشگران قرار دارد.
بنا به اسناد کتب تاریخی قدمت خشکبیجار به بیش از ۸۰۰ سال قبل بازمی‌گردد. هنگام حمله مغول در سال ۷۰۶ هجری قمری این شهر به دست سربازان مهاجم غارت شد و سلطان این بخش «سالوک» که مردی شجاع بود، مجبور به تسلیم می‌شود. در دوره صفویه و در زمان شاه طهماسب اول؛ استان گیلان به دو قسمت بیه‌پس و بیه‌پیش تقسیم می‌شد که خشکبیجار در قلمرو بیه پس قرار داشت و در سال ۹۷۵ (قمری) به «جمشید خان» پسر «سلطان محمود» بخشیده شد، اما در سال ۹۸۹ (قمری) توسط وزیر او به قتل رسید و دو پسرش به نام‌های ابراهیم خان و «محمدامین خان» بر سر قلمرو پدر به ستیز با یکدیگر برخواستند.
ابراهیم خان در پناه امیران فومن قرار گرفت اما محمد امین خان در پناه امیران لاهیجان پایگاهش را در خشکبیجار قرار داد؛ در همان دوران ۹۹۶ (قمری)، دلاوری از مردم خشکبیجار به نام «آتشباز» به ارتش عادل‌شاه ملحق شد تا با ظلم و ستم حکومت زمان خود مبارزه کند. بر اساس کتاب عبدالفتاح فومنی، «آتشباز خشکبیجاری» بسیاری از لشکریان عادل‌شاه پس از سالها مبارزه سرانجام توسط مزدوران حکومتی در رشت به دار آویخته شدند. همچنین بنا به نوشته یاسنت لویی رابینو در کتاب «ولایات دارالمرز گیلان» در حدود ۱۰۰ سال پیش خشکبیجار دارای ۱۶۰۰ باب خانه و همچنین بازارهای هفتگی بود که در روزهای دوشنبه و پنج شنبه تشکیل می‌شد.
خشکبیجار که سابق بر این (خشکبجار) تلفظ و نوشته می‌شد؛ از دو کلمه (خشک و بیجار) به معنی شالیزار ترکیب یافته است. با توجه به اطلاعات و بررسی اطلاعات بدست آمده در گذشته پدیده کم‌آبی از مشکلات عمده این منطقه بوده است. دوری از سفید رود، عدم دسترسی به این رود عظیم مشکلات فراوانی را در امر کشاورزی ایجاد می‌کرد؛ بطوری که در سالهای کم باران به علت استفاده کشتزارهای بالا دست به کمبود آب دچار می‌شد. بر این اساس به خشکبیجار یعنی کشتزار کم‌آب و خشک نامیده می‌شد.
خشکبیجار در قدیم شامل سه دهستان نوشر، حاجی بکنده، کته سر و روستاهای زیادی بود که از این بخش جدا شدند. مساحت تقریبی این منطقه در حدود ۱۶۷ کیلومتر مربع بود که به ۹۵ کیلومتر مربع تقلیل یافت. صنایع دستی فراوانی در این شهر ساخته می‌شد که می‌توان از (ابریشم بافی) یاد کرد. این صنایع به دلیل اقتصادی نبودن رفته رفته برچیده شدند.
دریای خزر در شمال شهر خشکبیجار از ویژگی‌های مهم طبیعی منطقه بوده و بدون تردید دریا و اختصاصات ویژه آن در زندگی ساکنان تأثیر عمیقی می‌گذارد. در این منطقه حاشیه ساحلی دریا را یک نوار جنگلی از پوشش درختان توسکا و غیره پوشانده که مناظر زیبایی را به وجود آورده‌است.
مساحت خشکبیجار ۹۵ کیلومتر مربع و طول جغرافیایی آن ۴۹ درجه و ۴۶ دقیقه و عرض جغرافیایی آن ۳۷ درجه و ۲۲ دقیقه‌است.
مهمترین رودخانه خشکبیجار رودخانه گیشه دمرده است. این رود که از ورودی شهر می‌گذرد، جلوه‌ای خاص به این شهر بخشیده است. افسانه‌ای قدیمی بیان می‌کند که یک عروس و داماد خشکبیجاری در حین عبور از روی یک پل چوبی رودخانه، به علت شکستن پل در رود افتاده و عروس خانم جانش را از دست می‌دهد. این واقعه در روز عروسیشان اتفاق افتاده است. مناظر زیبای اطراف رود، چشم هر بیننده‌ای را می‌رباید.
رودهای دیگر خشکبیجار عبارتند از: نوره، خشکبیجاری، بازاری
تلاقی رودهای منطقه خشکبیجار به دریای کاسپین این رودها را به مکان مناسبی جهت ماهیگیری مبدل ساخته و علاوه بر بومیانی که از این طریق امرار معاش می‌کنند، گردشگران نیز با استفاده از این پتانسیل طبیعی، خاطرات شیرینی را صید می‌کنند. اما بیش از سواحل دریا و صید ماهی، شالیزارهای برنج و کیفیت مرغوب انواع برنج اصیل ایرانی که در کشتزارهای خشکبیجار بعمل می‌آید مهمترین محصول بومی این منطقه است که توسط کشاورزان و فروشندگان برنج در بازار خشکبیجار، به تمام نقاط کشور صادر می‌شود. در نتیجه کشاورزی و صیادی دو رکن مهم اقتصاد بومی در منطقه خشکبیجار است و در سالهای اخیر با ایجاد منطقه آزاد بندرانزلی در مجاورت این شهر فرصت‌های شغلی و اقتصادی جدیدی هم برای بومیان مرزنشین خشکبیجار فراهم آمده است.
مکانهای دیدنی
بازار روزمحلی با قدمت بیش از صد و پنجاه سال در روزهای دوشنبه و پنجشنبه در مرکز شهر
سل (مرداب) جکتاج دارای نیزار -آبگیر و محل تجمع پرندگان
حمام تاریخی ملک با قدمت نزدیک به یک قرن
سواحل بخش مکانی تفریحی بکروزیبا
پارک شهر خشکبیجار
مجتمع تفریحی مروارید خزر
پیست کارتینگ گیلان
بقعه آقا سید کیا
تمل، روستایی از توابع شهرستان خشکبیجار است. نام دیگر روستای تمل (( شیرکوه )) می باشد. شغل اصلی مردم روستای تمل کشاورزی و دامپروری می باشد.
بقعه ی آقا سیدکیا در روستای تمل قرار دارد، آقا سیدکیا یکی از نوادگان امام موسی کاظم ( ع ) می باشد. بقعه ی آقا سید کیا یکی از زیباترین زیارتگاه هایی است که در شهرستان خشکبیجار وجود دارد و مسافران و گردشگران زیادی هر ساله به زیارت بقعه ی آقا سیدکیا می روند. بقعه ی آقا سیدکیا دارای حیاط بسیار بزرگی است که در فصل بهار و تابستان، گردشگران زیادی در فضای سرسبز حیاط می نشینند و خواندن دعا می پردازند. فضای درون بقعه بسیار بزرگ است و دیوارهای این زیارتگاه با آیینه کاری زینت داده شده است. یکی از ویژگی های بارز این زیارتگاه واقع شدن آن در بین شالیزارها می باشد که این شالیزارها جلوه ی زیبایی را به امامزاده داده اند و از سوغاتی های آن می توان نخودوکشمش و پارچه ی سبز را نام برد.
بقعه آقا سید ابراهیم
این بقعه در روستای شیشه گوراب واقع شده است. جمعیت روستای شیشه گوراب 264 نفر است. یکی از شلوغ ترین زیارتگاه های موجود در شهرستان خشکبیجار بقعه ی آقا سید ابراهیم موسوی می باشد و روزانه تعداد زیادی از مردم روستا و یا گردشگران به این زیارتگاه می روند. مردم اعتقادات شدید مذهبی به امامزاده آقاسید ابراهیم دارند و نذرهای زیادی را برای گرفتن حاجت خود در این امامزاده می کنند به طوری که بیش تر وسایلی که در فضای داخلی بقعه وجود دارد هدایا و نذری های مردم می باشد.
تاکنون افراد زیادی در این زیارتگاه شفا پیدا کرده اند. فردی که نابینا بوده و شب تا صبح دست خود را با پارچه ی سبز به ضریح بسته و صبح هنگام شفا یافته و بینا شده است. بسیاری از گردشگران علاوه بر زیارت برای شفا یافتن به این زیارتگاه می روند و چند روزی را در آن جا اقامت می کنند و به همین دلیل در حیاط این زیارتگاه اتاق هایی جهت اقامت گردشگران در آن جا ساخته شده است .