جاذبه های گردشگری تاریخی گیلان : شلمان
پل آهنی شامان
پل آهنی (آهن پورد) شلمانشَلمان یکی از شهرهای استان گیلان است. این شهر در بخش مرکزی شهرستان لنگرود قرار دارد. شلمان در مسیر رودسر به لاهیجان، در شرق استان گیلان واقع شده است و از محله‌های: بالا محله، بیجارپشت محله، خالجیر، سیدعلی کیا، قاضی محله و شوره باغ(شروع باغ) تشکیل شده است.
مردمان شلمان به زبان گیلکی بیه پیش( لهجه شلمانی ) کاملاً نزدیک به لهجه رودسری قدیمی یا دریاکناری صحبت می‌کنند.
«برنج» محصول عمدهٔ شلمان و پرورش کرم ابریشم نیز در آن رونق خاصی دارد. اراضی شلمان، از نوع اراضی جلگه‌ای استان محسوب شده که به دلیل مساعد بودن شرایط اقلیمی، خاک‌های آبرفتی و دسترسی به منابع آب، مهمترین کانون فعالیت کشاورزی بوده و عموماً زیر کشت محصولاتی از قبیل برنج، چای، پرورش کرم ابریشم، انواع سبزی، صیفی و مرکبات قرار دارند. با بارش باران‌های سیل آسا در اواخر شهریور ماه و اوایل پاییز هر سال و طغیان رودخانه، خسارات پر شماری به زمین‌های کشاورزی روستاییان و طبیعت و محیط زیست وارد می‌آید.
دوشنبه بازار شلمان نیز، نزدیک به یک دهه است که در روزهای دوشنبه، به سبک و سیاق سایر بازارهای محلی گیلان، در مرکز این شهر برگزار می‌شود. علاوه بر آن بازار دایمی شلمان نیز رونق فراوانی دارد و کشاورزان نیز مقداری از محصولات مازاد بر نیاز خود را در جلوی مغازه‌ها به شیوه جالبی به فروش می‌رسانند. ضمناً اخیراً نیز محل این بازار از خیابان شهرداری جابجا و به اول خیابان ورودی قاضی محله انتقال داده شده است.
از جاذبه های گردشگری طبیعی و تاریخی و زیارتی شلمان می‌توان به باغ فلات یا فلاحت(باغ کشاورزی)و مسیر رودخانه شلمان رود اشاره کرد. همچنین باغات توت و مزارع برنج و آستان مقدس امام زاده شاه اولیا در دل باغات توت و همچنین بقعه متبرکه شاه اولیا را می‌توان نام برد.
رودخانهٔ «شلمان رود» از کوه‌های البرز ناتشکوه سرچشمه گرفته و با گذر از مناطق کوهستانی و جلگه‌ای، از جمله شلمان، سرانجام به دریای خزر می‌ریزد. این رود، شلمان را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم کرده‌است. قاضی محله، سید علی کیا و خالجیر در قسمت غربی و مرکز شهر «بازار»، بیجارپشت محله و بالا محله در ضلع شرقی این رود واقع شده‌اند.
به واسطهٔ رودخانهٔ معروف شلمان رود، روزگاری «صید ماهی»، یکی از راه‌های امرار معاش عدهٔ زیادی از اهالی منطقه بوده است. اما امروزه با کاهش ماهیان استخوانی و غضروفی، صید تنها برخی از گونهٔ ماهیان، آن هم به صورت تفننی در آن صورت می‌پذیرد.
این رودخانه در ورود به جلگه در عرض کمی در بستر آب‌رُفتی عریضی جریان دارد. از حدود چند صد متر بالاتر از پل شلمان، روی محور جادهٔ لنگرود به رودسر، بستر رودخانه تنگ با دیوارهٔ نسبتاً بلند است. جنس بستر در این ناحیه مارن ساحلی است. بعد از این ناحیه، رودخانه در مسیری از آب‌رفت‌های دانه‌ریز، با پیچ‌وخم‌های زیادی تا دریای خزر جریان دارد.
عمارت حسینیه ی تحویلداری
عمارت حسینیه ی تحویلداری عمارت حسینیه ی تحویلداری
ساختمان تحویلداری در مرکز محله قدیمی شلمان ، در کنار بافت قدیمی شهر قرار گرفته است . قسمت این بنا بر اساس شواهد موجود به دوران قاجاریه بر میگردد . نوع تزئینات به جای مانده و ارتفاع خاص بنا موید این نکته است ارتفاع ایوان جنوبی تا سقف به چهار متر می رسد. دو طبقه بودن بنا در دو جبهه شرقی و غربی و تابستان نشین جلوی آن ، همچنین ستونهای کشیده جلوی نما و تغییر ارتفاع کف در قسمتهای مختلف از سایر خصوصیات آن می باشد . ادامه سرستونها و شیرسرهای پیشانی پنجره های مشبک و نرده های چوبین خوش تراش مجموعه تزئینات بنا را تشکیل می دهند. در اتصالات چوبی از گل و میخ استفاده شده است . ساختمان تحویلداری با شماره ۱۰۵۴ جزء آثار ملی به ثبت رسیده است.
عمارت سیگارودی
عمارت سیگارودیعمارت سیگارودی
یکی از بناهای ارزشمند روستای سیگارود لنگرود است.. این بنا، دوطبقه ، سقفش سفالیِ و اتاقهایش نقش های گچ بری بسیار زیبایی دارد. مصالح به کار رفته در عمارت سیگارودی بیشتر از گچ، شیشه، سفال، چوب، کاه گل و آجر است. در ساخت بنا بیشتر از آجر استفاده شده و اسکلت اصلی عمارت سیگارودی هم با آجر شکل گرفته است. تمام درهای این بنا از چوب است و با نورگیرهای شیشه ای آراسته شده است. ورودی عمارت از سمت جاده است که هیچ گونه حصاری ندارد. روی در نمای ساختمان، تزییناتی خراطی شده و اُرسی های مشبَّک با شیشه های رنگی، جلوه ای زیبا به این عمارت بخشیده اند. زیباترین تزیینات در اتاق حسینیه ی عمارت سیگارودی به کار رفته که به نظر می رسد این قسمت، اتاق اصلی ساختمان محسوب می شد.
پل خشتی شلمانپل خشتی شلمان
پل خشتی شلمانپل خشتی شلمان
«خشتِ پلِ شلمان رود» بر سر راه قدیم بر روی رودخانهٔ شلمان قرار گرفته است.. از این پل که ظاهراً ۴ دهانه داشته، آثاری در ۱۰۰ متری جنوب پل بتونی و آهنی کنونی، نرسیده به زمین فوتبال شلمان دیده می‌شود.
بقعه آقا سید کریم
بقعه سید کریم (آستانه شلمان)بقعه آقا سید کریم
از دیگر بناهای بیجار پشت شلمان است که شادروان «دکترستوده» درباره این بقعه توضیحات مختصری ارائه داده است: «بنای اصلی بقعه از خارج چهار ضلعی به ابعاد ۵۲۵ در ۵۰۰ سانتی متر است. ضریحی مشبک چوبین از چوب آزاد به درازای ۲۶۰ متر و پهنای ۱۸۵ و بلندی ۱۷۵ سانتی متر مرقد را پوشانده است. سقف ضریح مسطح و چوبین است. بقعه دارای دو در ورودی در ایوان شرقی و جنوبی است. طرف غربی بقعه ایوانی ندارد. سایر ایوان‌ها به درازای ۹ متر و پهنای ۱۶۰ سانتی متر است. ایوان‌ها دارای ستونهای چهارسوی پخ زده با ستون است. ایوان شرقی شش ستون، ایوان شمالی پنج ستون و ایوان جنوبی نیز پنج ستون دارد. سقف بقعه و ایوان‌ها واشان کشی و پل کوبی است. لبه بام سه پشته و سراسر بام بنا، سفال سر است.»
از ویژگی‌های ممتاز این بنا، صندوق چوبین بقعه است که دستان هنرمند خراطان گیلانی آن را به یادگار گذاشته‌اند. صندوق چوبی که خاص بقعه‌های مذهبی گیلان است و نقاشی‌های مذهبی زیر سقف و تاقچه ها، از دیگر زیبایی‌های این بقعه کوچک است که متاسفانه به بخش‌های زیادی از آنها آسیب وارد شده، یعنی یا کنده و یا اهالی با رنگ کردن دیوارهای بقعه، موجب پوشانیدن نقاشی‌ها شده‌اند.
متاسفانه بخش‌های زیادی از دیوارهای بقعه از بین رفته و هرجا که امکان بوده، اهالی خشت‌های قدیمی را به پارچه‌های سبز رنگ پوشانده‌اند. سفال‌های قرمز سقف در برخی جاها ریخته شده و بخشی از دیوار ضلع غربی هم ترک‌های عمیقی برداشته است.
بوی نم و کاهگل باران خورده در تمام فضا پیچیده است. کف بقعه با حصیرهای قدیمی گالی پوش شده، حصیرهایی که تاب رطوبت بالای بقعه را ندارند. مشخص است که سالها است دست مرمتگری این بنا را نوازش نداده است.
درضلع غربی، اتاقک کوچکی است که ظاهراً به تازگی در آن جسدی دفن شده است و در ایوان جنوبی بقعه نیز مزار دیگری است که هرچند نشان سال‌های دیرین را در خود دارد، ولی سنگ قبر آن به تازگی تعویض شده و بازماندگان مرحوم، با کندن دیوار بقعه سنگ یادبود پدر را هم به صورت عمودی و هم افقی بر دیوار و کف جانمایی کرده‌اند و با این کار عملاً بخشی از دیوار هم تخریب شده است.
بقعه سید علی کیا
بقعه سید علی کیا یکی از مکانهای زیارتی محلی قدیمی در شهر شلمان میباشد . با توجه به تقدس این بقعه برای اهالی محل بعضی از باغداران اطراف این بقعه با اهدای زمین کشاورزی خود به صورت وقف به بقعه که عمدتا باغ چای و توت بوده (اسامی این افراد خیر در زمان ارسال این مطلب در دست نبوده لطفا اگر اطلاعی دارید از طریق نظرات خود اطلاع رسانی نمائید) وسعت زیادی به این مکان معنوی داده است. محوطه این بقعه آرامگاه بسیاری از اهالی شلمان میباشد . این آرامستان مهمترین آرامستان شهر شلمان میباشد.
بقعه شاه اولیا
بقعه شاه اولیا در شرقی ترین قسمت شلمان و در میان منطقه ای زیبا پر از باغ توت و کنار رودخانه شلمانرود واقع شده است . این بقعه چند سال پیش در اقدامی توسط فردی ناشناس دچار آتش سوزی گردید. بنای جدید این بقعه به همت مردم شلمان ساخته و هر سال قسمتی از این بقعه با درآمد حاصل از نذورات تعمیر میگردد.
این بقعه هر سال در شب سوم شهادت اباعبدالله میزبان زائران زیادی میباشد.
محوطه زیبای این بقعه مکانی سیاحتی نیز برای بسیاری از مردم حتی از استانهای دیگر میباشد و یکی از جاذبه های گردشگری طبیعی و زیارتی شلمان است.