شهرستان رضوانشهر با نام قدیم «تالشدولاب» یا «طالش دولاب» یکی از دهستان‌های استان گیلان است. مرکز این شهرستان شهر رضوانشهر است. این شهرستان در شمال غربی این استان، بین سواحل دریای خزر و رشته کوه‌های تالش قرار دارد و از دو بخش جلگه‌ای و کوهستانی تشکیل شده‌است. رضوانشهر از شمال به دریای خزر و شهرستان طوالش، از غرب به شهرستان خلخال، از جنوب به شهرستان‌های صومعه سرا و ماسال و از شرق با شهرستان بندر انزلی مرز مشترک دارد. امروزه روستاهایی مانند بیگ زاد محله و الله بخش محله که در حومه این شهر قرار دارند از محلات این شهر به شمار می‌رود. شهرستان رضوانشهر در گذشته از توابع شهرستان بندرانزلی بوده و با نام رضوانده شناخته می شد و بعد از جدا شدن از بندرانزلی مدتی زیر مجموعه تالش قرار گرفت. شهرستان رضوانشهر بعد از تقسیم شدن شهرستان طوالش به سه شهرستان مجزا، ایجاد شد و از نظر زیباییهای طبیعی، شهرستانی غنی است. آبشار ویسادار از گردشگاه‌های زیبای منطقه‌است. کارخانه تولید کاغذ به نام شرکت صنایع چوب و کاغذ ایران چوکا نیز در این شهرستان است. این کارخانه که زمانی حدود ۷۰ درصد کاغذ کارتن کشور را تولید می‌کرد، اکنون دارای وضع نابسامانی است.

زبان قالب مردم شهرستان رضوانشهر، تالشی است و از زمان‌های دور به این زبان تکلم می‌کنند. زبان تالشی بیشتر از زبان فارسی به زبان پهلوی (قرضوانن ایرانیان باستان) نزدیک است.

این شهرستان شامل دو بخش پره سر و مرکزی و شهرهای رضوانشهر و پره سر، و دارای چهار دهستان به نام‌های “دیناچال”، “ییلاقی ارده”، “خوشابر” و “گیل دولاب” می‌باشد.

اقتصاد شهرستان زیبای رضوانشهر بر پایه کشاورزی، دامداری است و مردم مهربان و زحمتکش این شهر از این راه امرارمعاش می‌کند. مهم‌ترین محصولات کشاورزی رضوانشهر: برنج، گندم، جو و ذرت است که به صورت سنتی و نیمه سنتی کشت می‌شود.

از دیگر فعالیتهای رایج در منطقه می‌توان به باغداری، تکثیر گیاهان دارویی و زینتی و پرورش ماهیان سردآبی، گرم آبی و خاویاری، به زنبور داری و پرورش کرم ابریشم و توتون کاری اشاره نمود. از نظر صنایع می‌توان کارخانه چوب و کاغذ ایران چوکا که مهمترین کارخانه چوب در سطح خاورمیانه است را نام برد. پرورش دام به دلیل دارا بودن مراتع مناسب (۲۲ هزار هکتار در شهرستان رضوانشهر) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد.

 

قلعه “کول رینه”

این قلعه در فاصله دو کیلومتری روستای رینه از توابع بخش پره سر شهرستان رضوانشهر و در ارتفاع هزار و 145 متری سطح دریا بر روی کوه بلند معروف به قلعه کول واقع شده است.

در شمال قلعه، رودخانه شفارود و در جنوب آن رودخانه ماف جاری است، برای رسیدن به قلعه باید از روستای “وسکه” و “رینه ” عبور کرد و به رودخانه شفارود رسید، بعد از گذشتن از رودخانه و طی پیاده روی حدود 500 متر، دسترسی به قلعه میسر است.

این قلعه “شرقی،غربی” و از سه جهت دارای شیب است. در ضلع شمال و شمال شرقی قلعه، دیوارهایی از سنگ لاشه به صورت خشکه چین به طول 10 متر و به ارتفاع یک متر نمایان است، در ساخت دیوارها از هیچ نوع ملاطی استفاده نشده است.

همچنین در ضلع شمالی متصل به دیوار، بقایایی از پی اتاقهایی با ابعاد مختلف، که احتمالا محل اسکان نگهبان بوده، مشخص است. در ضلع غربی این قلعه بقایایی از دیوارهای دیگر قلعه به طول دو متر و در دو ردیف سنگ چین به چشم می خورد.

از شواهد موجود می توان نتیجه گرفت که این قلعه فقط کاربرد نظامی و امنیتی داشته و یکی از گذرگاه های فرعی منطقه را کنترل می کرده است.

 

آرامگاه سید شرفشاه

روستای دارسرا در 5 کیلومتری شرق رضوانشهر

سید شرفشاه ، شاعر و عارف نامدار گیلانی و نخستین شاعری است که به گیلکی شعر گفته ، اشعاری از وی به زبان گیلکی و تالشی در مجموعه ای به نام دیوان پیر شرفشاه جمع آوری شده است.
آرامگاه سید شرفشاه دولایی (پیر شرفشاه) یکی از معروفترین زیارتگاههای منطقه است و براساس شجره نامه موجود در آرامگاه، نسب وى از ده پشت به امام موسى کاظم (ع) مى‌رسد. آرامگاه مادرش سیده بانو نیز در جوار آن قرار دارد و رودخانه چاف در حد فاصل آن دو مزار جریان دارد.
وجود درختان بلند آزاد و همچنین رودخانه آرام، جذابیت این فضای عرفانی و معنوی را دو چندان نموده است.

هر ساله در ایام تاسوعای حسینی مردم روستاهای همجوار جهت مراسم سوگواری بصورت دسته های عزاداری به این محل آمده از جمله روستاها میتوان به روستای کرکان ؛ اشترکان ؛ سیاه خاله سر ؛ شیلسر ؛ سیاه وزان و غیره اشاره نمود.

 

 

اسپیه مزگت شگفت انگیزترین مسجد گیلان

« اسپیه مزگت» مسجدی کهن و در واقع قدیمی‌ترین مسجد گیلان است که طی قرن‌ها، گنجینه‌ی ارزشمند تاریخ اسلام را در قلب خود حفظ کرده است. بنای مذکور که در کرانه‌ شمالی رود دیناچال و در یک و نیم کیلومتری شرق جاده‌ی تالش – انزلی واقع شده است یکی از شگفت‌انگیز‌ترین بناهای تاریخی گیلان است.

اسپیه مزگت از دو کلمه‌ی «ایسپی» در زبان تالشی به معنای سفید و «مزگت» در زبان اوستا به معنای مسجد تشکیل شده است، که در روستای کیشه‌خاله در شمال دنیاچال یکی از دهستان‌های رضوانشهر واقع شده است.

این بنا یک آتشکده قدیمی و بزرگ است که در دوران پس از اسلام احتمالا بعد از قرن سوم هجری به مسجد تبدیل شده و تا مدت های مدیدی مورد استفاده قرار گرفته است. علت وجودی چنین بنایی در یک نقطه دور افتاده هر بیننده ای را به حیرت می اندازد، بنایی با آن قدمت تاریخی که کتیبه کوفی بر آن گواهی می دهد.

 

آق مسجد

آق مسجد بهشت‌آباد، روستایی از توابع بخش پره‌سر شهرستان رضوان‌شهر در استان گیلان ایران است. این روستا در دهستان ییلاقی ارده قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۲۴ نفر (۵۲خانوار) بوده‌است.

 

 

 

پل پونل

آدرس: ایران، گیلان، رضوانشهر روستای پونل

پل خشتی پونل در ۴ کیلومتری غرب شهرستان رضوانشهر در روستای پونل و بر روی رودخانه شفارود برپا شده است. پل پونل در مسیر کاروان رو دوره صفوی رشت به آستارا ساخته شده و احتمالا از آثار همین دوره یا دوره قاجاریه است. سطح گذر پل از میانه به طرفین دارای شیب است و جان پناه های آن نیز تخریب شده است. این سطح تمامی با سنگ رودخانه فرش شده است. امروزه در مجاورت این پل، بر روی شفارود پل جدیدی احداث کرده اند.

 

 

غار باستانی اسطل خوار

غار باستانی اسطل خوار مربوط به هزاره اول قبل از میلاد است و در شهرستان رضوانشهر، روستای اسطل خوار واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۸۳۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

غار اسطل خوار در منطقه ییلاق اسطل خوار در بخش مرکزی در کنار ییلاقاتی هم چون “شوشیل” و “گان چمه” قرار گرفته است. دهانه غار در سمت شمال در دامنه کوه با شیب تند قرار داشته که لازم به ذکر است دهانه اصلی غار به صورت سوراخی تنگ و باریک بوده که یک انسان بالغ به سختی می‌توانست در آن وارد شود ولی بر اثر حفاری سودجویان، دهانه غار فرو ریخته و به صورت یک شکاف بزرگ در روی زمین به چشم می‌خورد.
آدرس: شهرستان رضوانشهر، بخش مرکزی، دهستان خوشابر، جنوب غرب روستای اسطل خوار

 

 

قلعه امیرساسان

این قلعه در ییلاق ارده شهرستان رضوانشهر واقع است که اقامتگاه ییلاقی حاکمان تالشدولاب به شمار می آمد. در فصل تابستان ییلاق های این منطقه بخش بزرگی از ساکنین روستاهای جلگه ای بخش پره سر را در خود جای می داد و بدین لحاظ این قلعه در کنار سایر جاذبه های گردشگری این منطقه واقع شده است. درباره مشخصات و ویژگی های این قلعه تا کنون مطالعه ای انجام نپذیرفته است و امروز شکل اصلی قلعه به دلیل بی توجهی از بین رفته است. این عکس، یک عکس قدیمی از قلعه است.