شهرستان شَفت از شهرستان‌های استان گیلان در شمال ایران است. این شهرستان دارای ۲ بخش و ۴ دهستان است و مرکز آن شهر شفت (گیلان) می‌باشد.

این شهرستان از شمال شرق به شهرستان رشت، از جنوب و جنوب شرقی به استان زنجان و شهرستان رودبار و از غرب به شهرستان فومن و صومعه سرا محدود است.

روستای “خرمکش”، امام زاده ابراهیم و “پایین توسه” ازمناطق کوهستانی و روستای “عثماوندان” و شهر شفت از مناطق کاملاً جلگه‌ای آن بشمار می‌آیند؛ که رودخانه سیاهمزگی از کنار آن عبور می‌کند. بطوری که روستای “خرمکش” و “پایین توسه” در انتهای دره‌ای به هم پیوسته قرار دارند و از نقاط کوهستانی می‌باشد که از چهار طرف بین کوه‌های بلند محاصره می‌باشد. منطقه سیاحتی، زیارتی سیاهمزگی و آبشار دودوزن، پارک جنگلی چنار رودخان، بقاع متبرک امام زاده ابراهیم و امام زاده اسحاق، منطقه سیاحتی کلوان وچماچاء از مناطق دیدنی و گردشگری محسوب می‌شوند. روستاهای دیگرش هم مانند “کمسار کوچک”، “چوبر”، “خرطوم” و “طالقان” در دو منطقه جلگه‌ای و کوهپایه‌ای قرار دارند.

برنج از جمله محصولات کشاورزی این منطقه و باغداری، چای، پرورش دام و طیور و زنبور عسل، شیلات و پرورش آبزیان و کرم ابریشم از دیگر فعالیتهای این شهرستان می‌باشد. علاوه بر موارد مذکور تولید خشکبار از جمله شاه بلوط و صیفی جات و گل و گیاه زینتی نیز از منابع درآمدی مردم منطقه محسوب می‌شود. صنایع دستی شامل شال و جوراب و بافت حصیر، زیلو و سبد است.

اکثر مردم این شهرستان را گیلک‌ها تشکیل می‌دهند.

تالش‌ها در نواحی کوهستانی شمال و شمال شرقی زندگی می‌کنند. گیلک‌ها در مناطق جلگه‌ای هستند که به گویش بیه پس از زبان گیلکی صحبت می‌کنند.

آئین گیلانیان قبل از اسلام میترائیسم (مهرپرستی که به روایتی اولین دین جهان است) و زرتشتی بوده است. همچنین وجود داشتن روستاهای متعددی با نام‌های آتشکده و آتشگاه، وجود داشتن مراکز مذهبی بسیاری در قبل از اسلام در منطقه شفت، فومن و رودبار نشان می‌دهد. تا قبل از به سلطنت رسیدن شاه عباس مردم شفت سنی مذهب بودند ولی پس از آن کم‌کم به تشیع تمایل پیدا کردند.

جاذبه‌های گردشگری

بقعه امامزاده اسحاق (در ۲۵ کیلومتری جنوب شهر شفت (سیاه‌کوه)
آبشار دودوزن
سد خاکی سقالکسار در ۱۵ کیلومتری شهر شفت و در مسیر جیرده به رشت
استخر طبیعی نورماس واقع در روستای کلاچ خندان از توابع دهستان جیرده در بخش مرکزی شهرستان شفت
تالاب آب بندان گیلده که در محدوده روستای گیلده پایین شفت قرار دارد
بقعه امامزاده ابراهیم در ۳۵ کیلومتری جنوب شهر شفت در دل کوهستان و در روستایی با معماری خاص چوبی واقع شده است
بقعه متبرکه درویشان واقع در ۵ کیلومتری شهر شفت روستای شادخال
پل لیشاوندان واقع در لیشاوندان

 

 

 

مجموعه باستانی کمسار

کمسار روستایی است در دهستان جیرده شهرستان شفت استان گیلان که دارای قدمت دیرینه بوده و حدود ۶۰سال پیش بعنوان مرکزیت شهرستان شفت تلقی میگردید و نجیب زادگان این شهرستان در این روستا ساکن بوده و دارای املاک فراوان بودند. از بناهای تاریخی دراین روستا می توان به حمام آن نام برد که به دوران قاجاریه نسبت میدهند.
این روستا در ۹کیلومتری شهرستان شفت واقع شده که دارای مناظر دیدنی بسیاری بوده است. شغل اکثریت مردم این روستا کشاورزی (برنج کاری)و چای میباشد. از مناظر دیدنی آن می توان به استخر بزگ (روجگیل)، رودخانه بزرگ، خانه های خوانین اشاره نمود. این روستا دارای چند آبادی میباشد که عبارتند از کمسار کوچک، سروان محله، شیخ محله، گیلده که هریک از این آبادیها دارای مناظر دیدنی منحصر به فرد خود میباشد.

 

ساختمانهای حکومتی کمسار

از آثار و بناهای تاریخی شفت، خرابه های ساختمانهای حکومتی کمسار است که متعلق به خانهای شفت در دوره قاجاریه و یا زندیه بوده است. ساختمانهای مزبور پس از اقامت خانهای شفت در رشت به تدریج رو به خرابی نهاده و امروز چیز زیادی از آنها برجای نمانده است. دکتر منوچهر ستوده در بررسی و تحقیق خود از آثار تاریخی شهرستان شفت در سالهای ۱۳۴۵ لغایت ۱۳۴۸ مینویسد: بیست باب ساختمان آجری با پنجره های ارسی (پنجره با شیشه های رنگی )که نمودار هنر قاجاری است، در این دهکده پابرجاست‌(بیشتر آنها تا تا سال ۸۸ بجز دو خانه پابرجا نمانده است ). رابینو نیز از این بناها یاد کرده و می نویسد که صاحبان آنها به رشت رفته و خانه های آنها متروک افتاده است. معروف است جد خانهای محلی شفت و از جمله کمسار از چگین منجیل آمده و نظیر حسن صباح به اندازه پوست گاوی زمین از اهالی خواسته است. سپس پوست گاو را کشیده و دوال کرده و بر سر اراضی کمسار کشیده و تصاحب کرده است. از خانهای کمسار می توان به ابراهیم خان، محمد خان، عبدالوهاب، میرزا ابوالفتح خان، عبدرالرضا خان، بهرام خان و رحیم خان نام برد.
کمسار را میتوان نگین روستاهای غرب گیلان دانست. دارای مردمانی سخت کوش و مهمان نواز به نقل از قدیمیان در دورانی که شفت به شهرت نرسیده بود، کمسار یکی از مشهورترین نقاط فومن وشفت بود. روستایی که با مرکز استان حدود ۱۸ کیلومتر فاصله دارد و مناظر زیبای آان علاقه مندان زیادی را برای تفریح و گردش به این روستا میکشاند.

 

 

 

روستای طالقان

دهی جزء دهستان شفت، بخش مرکزی شهرستان شفت، در ۳۱ هزار گزی جنوب خاوری فومن و ۲۲ هزار گزی جنوب خاوری شفت قرار دارد. کوهستانی معتدل مرطوب و مالاریائی  با ۲۹۷ نفر سکنه است. آب آن از نهر امامزاده ابراهیم تامین می شود. محصول آنجا برنج و ابریشم و عسل و لبنیات است. شغل اهالی زراعت، گله داری و شال بافی و راه آن مالرو است. زیارتگاه امامزاده ابراهیم برادر امام رضا در چهارهزارگزی جنوب این آبادی واقع و زیارتگاه قراءاطراف محسوب می‌گردد.

مردم روستای طالقان به زبان تالشی سخن می‌گویند. همنامی این روستا با منطقه تات‌زبان طالقان به دلیل نزدیکی بسیار زبان‌های تالشی و تاتی است.

 

 

 

 

روستای خطیبان

خطیبان نام روستای زیبا و دوست داشتنی با مردمی خون گرم و مهربان و سخت کوش از توابع دهستان جیرده در ۱۶ کیلومتری شهر شفت و در ۱۹ کیلومتری شهر رشت قرار دارد. مردم این روستای دوست داشتنی به کار کشت برنج، چای، کولزا(دانه ی روغنی)، سبزیجات و پرورش کرم ابریشم دام و طیور مشغول می باشند. جمعیت این روستای دیدنی بالغ بر ۴۷۰ نفر و ۱۱۳ خانوار است.

 

 

 

 

 

 

پل لیشاوندان

آدرس: رشت، کیلومتر 10 رشت به فومن، بعداز پلیس راه، روستای لیشاوندان

این پل بر روی رودخانه خوبک، در میانه جمعه بازار رشت، کنار جاده اصلی رشت به فومن و مجاور روستای لیشاوندان واقع گردیده و از آثار دوره قاجار محسوب می شود. پل لیشاوندان در مکانی قرار گرفته که رودخانه در کم عرض ترین بستر خود جریان دارد. این پل به طول حدود ۳۰ و عرض ۶ متر دارای یک دهانه طاقدار اصلی به عرض ۳۰/۵ و دو دهانه فرعی و دو طبقه به عرض هر کدام ۱۵/۲ متر است. حداکثر ارتفاع پل در بالای تیزه طاق اصلی به ۹ متر می رسد. طاق به کار رفته در این پل از نوع جناغی با خیز تند است. پایه های پل در جهت موافق و مخالف جریان آب دارای موج شکن های نیم دایره است و بر بالای دو پایه میانی، دهانه های کوچکتری تعبیه شده است. در دو انتهای پل آثار دو دهانه مسدود جلب نظر می کند. مصالح به کار رفته در این پل، آجرهایی به ابعاد ۵×۲۱×۲۱ سانتیمتر و ملات ساروج است. سطح گذر پل که از میانه به طرفین دارای شیب نسبتاً ملایم و در طرفین دارای جان پناهی است. این پل به شماره ۱۷۸۲ به ثبت تاریخی رسیده است.

 

 

بقعه آقا سید ذولپیران

روستای ذولپیران از توابع دهستان جیرده شهرستان شفت می باشد. بقعه آقا ذولپیر که آرامگاه سید جلیل القدر، آقا ذوالپیران می باشد، در دو کیلومتری شهر شفت در مسیر جاده صیقل کومه می باشد که حدود 200 سال قدمت دارد.

بنا به گفته پیران محل این بقعه یکصد سال پیش به صورت یک اتاق 4*3 با یک مقبره چوبی و یک ایوان دو متری بود که سقف آن از چوب محلی و پوشش سقف از ساقه برنج ( کلوش) بوده است و از سال 1350 توسط اهالی روستا و کمک مردم شهرستان شفت دارای یک ساختمان یکصد متر مربعی می باشد که ضریح آن آهنی و آلمینیوم با شیشه درست شده است. شجره نامه این بقعه در دست نیست. اما معجزه های فراوانی دیده شده است که یکی از اعضای هیئت امنای فعلی نیز اظهار داشتند سه معجزه از این سید بزرگوار دیده اند.

این بقعه مورد اعتقاد دینی ساکنین و دیگر افرادی که به نحوی از معجزات و کرامات این سید بزرگواراطلاع دارند، می باشد. در 10 متری سمت راست این بقعه چاه آبی است که برای شفا و کسب حاجت از آن استفاده می کنند و در 10 متری سمت چپ درخت آزاد تنومندی است که در قدیم الایام، پای این درخت با روشن کردن شمع و بستن پارچه سبز درخواست حاجت می نمودند.

این بقعه با توجه به جایگاهی که در بین ساکنین منطقه و همجواران این منطقه دارد، در روز تاسوعا و عاشورا محل تجمع دسته جات و هیئت های مذهبی است و در سایر روزهای شهادت و ولادت ها مردم در این محل نیز به زیارت این بزرگوار می روند. این بقعه محل رجوع بیماران صعب العلاج و لاعلاج می باشد.

در محوطه این بقعه شهیدان بزرگواری که در راستای اهداف این سید بزرگوار در جهت مبارزه با دشمنان دین و دیانت و مبارزه حق علیه باطل جهاد نموده اند، به نام شهیدان فرهاد صفرزاده و عباس رستم زاده آرمیده اند.

 

امام زاده اسحاق

استان: گیلان
شهر: شهر شفت (سیاه‌كوه)
نام مکان: بقعه امامزاده اسحاق
آدرس: 25 كیلومتری جنوب شهر شفت (سیاه‌كوه)
نوع مکان: مذهبی

مطابق شجره نامه موجود، بقعه امامزاده اسحاق مدفن امامزاده اسحاق برادر امام رضا(ع) و خواهرش خیرالنسا(فاطمه خانم) خواهر حضرت معصومه(س) از فرزندان امام موسی كاظم (ع) می‌باشد. میرزا ابراهیم و ملگونوف و رابینو در سفرنامه‌های خود از این بقعه یادكرده‌اند. مصالح ساختمان بقعه از سنگ و گل و چوب بوده و بقعه در دو طبقه ساخته شده است.
بام بقعه سراسر شیروانی است و دو گنبد كوچك كوتاه و بلند كه هردو به صورت شیروانی سربندی شده‌اند، از دو سوی بام نمایان است. ضریح امامزادگان فلزی، جدید و مشبك و شیشه‌بندی می‌باشد.

 

 

امام زاده ابراهیم ( شازده ابراهیم)

آدرس: گیلان، شفت ۲۲ کیلومتری شهر شفت

شهرک چوبی” امامزاده ابراهیم” که به “شاهزاده ابراهیم” هم معروف است، در دل جنگل های شفت قرار دارد .
اینجا هم مثل همه مناطق ییلاقی دیگر شمال، نقطه ای است که می شود کوه و جنگل و رودخانه و ییلاق و کوه های پوشیده از برف را در یک زمان مشاهده کرد .
معماری خاص این مکان باعث شده که این منطقه شهرت جهانی پیدا کند. ساختمان های تا ۶ طبقه که تنها مصالح به کار برده در آن چوب است، چشم هر بیننده ای را به خودش جلب میکند.
یک رودخانه کوچک که از کوه های اطراف شهرک سرچشمه میگیرد، هم از دل این شهرک چوبی میگذرد. اگه رودخانه را به سمت بالا بروید، آبشارهای کوچک زیادی می بینید که هر چه بالاتر بروید، منظره قشنگتری پیش روی شماست.
متاسفانه به دلیل حمایت نکردن سازمان میراث فرهنگی و عدم توجه سازمان اوقاف استان گیلان، شاهد ساخت و ساز ساختمان های بتنی در این شهر چوبی هستیم که البته نسبت به ساختمانهای چوبی تعدادشان کمتر است، اما این ساختمان ها منظره سنتی شاهزاده ابراهیم را برهم زده است. علاوه بر تمام قشنگی هایی که امامزاده ابراهیم دارد، بازارچه این منطقه مثال زدنی است.. اگر شما هم طبیعت دوست هستید، دیدنش را از دست ندهید.